Thiền, chánh niệm và đối diện với chính mình
Ngày hôm nay là một ngày đặc biệt, giữa những lớp lang nhiều màu của cuộc sống, tôi bỗng thấy mình bình thản hơn. Có lẽ là nhờ thiền, và nhờ những người đồng hành tôi tin tưởng, những người mà tôi vẫn thường nói là cùng nhau đi, chứ chẳng ai đi sau ai. Tôi đang sống trong những ngày đẹp nhất đời mình, và mong bạn cũng thế.
Tôi từng nghĩ mình hiểu an nhiên là gì. Tôi đọc nhiều, nghe nhiều, biết nhiều, và luôn tự nhủ rằng chỉ cần chánh niệm, mọi chuyện rồi sẽ qua. Nhưng từ biết đến hiểu, và từ hiểu đến sống được với điều ấy, là một chặng đường dài. Tiềm thức của tôi vẫn trồi lên như một con sóng, không thể kìm nén, và tôi vẫn khoác lên mình khuôn mặt buồn man mác mà tôi tự gọi là “buồn vì thấu cảm”. Tôi tự tin rằng mình hiểu, nhưng thật ra, tôi chỉ đang cố che đi một sự không vừa ý với thực tại.
Một người đủ gần gũi đã nói với tôi rằng, tôi đang chấp ngã. Tôi phản ứng ngay, rồi im lặng. Tôi có một thói quen lạ, rằng điều gì khiến mình khó chịu, tôi sẽ giữ lại, để sau này khi lòng yên, tôi soi chiếu lại. Và thế là một ngày, trong lúc thiền, những lời ấy bật lại trong đầu, rõ ràng như tiếng nước nhỏ đều đặn. Tôi nhận ra, đúng là mình đang chấp. Tôi đang bám vào hình ảnh một người tốt, người hiền, người thấu cảm. Tôi sợ bị ghét, sợ bị nhìn thấy phần xấu xí của mình.
Tôi đang đọc “Man and His Symbols” của Carl Jung, và dừng lại ở đoạn nói về cái bóng. Lần đầu tiên, tôi thử nghe mình thật kỹ, thử sống theo tiếng gọi bên trong thay vì cái lý trí lúc nào cũng muốn kiểm soát. Tôi để mình giận, để mình nóng nảy, để mình phạm sai. Tôi đã to tiếng với vợ khi cô ấy về muộn, đã đánh hai đứa con vì chúng làm bừa bộn, đã khó chịu với đồng nghiệp vì họ làm việc chưa như ý. Và rồi buổi tối, tôi ngồi yên, thở, nhìn lại từng điều đã xảy ra. Có một khoảng trống lạ chạy dọc tâm mình. Trống rỗng, nhưng không lạnh. Chỉ là… thật.
Tôi chợt thấy thương chính mình. Tôi nhìn thấy trong mình vừa có cái xấu, vừa có mong muốn được tốt. Tôi nhận ra, mình không hề bao dung như mình vẫn tưởng, nhưng cũng không hoàn toàn ích kỷ. Giữa hai thái cực ấy, có lẽ là tôi thật. Tôi không còn cố trở nên hài hòa hay bình an nữa. Tôi chỉ muốn được thật, và nếu ngày mai tôi lại sai, tôi sẽ xin lỗi, không phải để người khác nghĩ tôi tốt, mà vì họ xứng đáng được nhận một lời xin lỗi.
Về mặt hình thức, có lẽ tôi chẳng khác đi bao nhiêu, vẫn làm việc, vẫn cười nói như mọi ngày. Nhưng bên trong, là một sự chuyển biến âm thầm mà tôi tin là lớn nhất trong đời mình. Tôi gọi tên được nỗi buồn, niềm vui, sự giận dữ của bản thân. Tôi hiểu rằng chấp ngã sẽ chẳng bao giờ biến mất, nhưng giờ, ít nhất tôi biết nó đang ở đâu, và khi nó đến, tôi có thể mỉm cười với nó.
Và sure chúc bạn có một ngày nhiều an yên.
